historia kapliczek

Krzyże i kapliczki w tradycyjnej kulturze wiejskiej

18 listopada 2021

[Marcin Wolniewicz[i]/ 10.2021] Jak wszystkie przedmioty kultury, krzyże i kapliczki funkcjonowały jednocześnie w kilku systemach znaczeń. Z punktu widzenia fundatora były wyrazem jego intencji – wotywnej, jeśli chciał o coś prosić tę siłę, do której się zwracał, dziękczynnej, jeśli chciał wyrazić wdzięczność za spełnienie jego poprzednich próśb, przebłagalne, jeśli chciał zadośćuczynić za swoje winy. Ten ostatni motyw wskazywał już na społeczne znaczenie jego aktu, ponieważ o przebaczenie prosił nie tylko Tego, którego przykazania złamał, ale i członków społeczności, którzy – jak w przypadku średniowiecznych krzyży pokutnych – mogliby wywrzeć na nim zemstę. Aktualniejszym dzisiaj motywem społecznym jest z pewnością chęć… Czytaj dalej »Krzyże i kapliczki w tradycyjnej kulturze wiejskiej

Parę słów o historii i współczesności krzyży i kapliczek w Polsce

23 listopada 2021

Choć dzisiaj tak ściśle związane z chrześcijaństwem, krzyże i kapliczki mają długą historię przedchrześcijańską. W przypadku krzyża chodzi nie tylko o znane od XI w. p.n.e. narzędzie okrutnejkary śmierci, której ok. 33 r. poddany został Jezus Chrystus, ale także o znany już w neolicie znak,którego późniejsza bogata symbolika musi przychodzić na myśl, gdy mówimy o krzyżu chrześcijańskim. Wśród ludów pierwotnych powszechnie uchodził za drzewo/oś świata, w starożytnym Egipcie anch (krzyż hieroglificzny z uchwytem, zobacz: http://sacotwock.pl/index.php/inwazja-neopoganstwa/102-symbol-anch-krzyz-egipski) uważano za symbol życia ziemskiego i pozagrobowego, w starożytnym judaizmie litera tau (T) jako wyraz przynależności do Jahwe pełniła funkcje apotropaiczne, czyli chroniła przed złem,… Czytaj dalej »Parę słów o historii i współczesności krzyży i kapliczek w Polsce

Kapliczki i krzyże: artykuły dostępne on-line (wybrane)

28 listopada 2021

LITERATURA RODZIMA Kapliczki i krzyże w miejskim krajobrazie Warszawy, A. RÓŻAŃSKA-MAZURKIEWICZ, M. KACZYŃSKA ZOBACZ Kapliczki i krzyże w nadodrzańskim krajobrazie kulturowym – nośnik tradycji, M. WITEK, W. WITEK ZOBACZ Kapliczki i krzyże w krajobrazie owartym i zurbanizowanym Wielkopolski, A. RYDZEWSKA, A.WILKANIEC ZOBACZ Kapliczki, krzyże, upamiętnienia na pomorzu zachodnim, M. WITEK, W. WITEK ZOBACZ Kapliczki przydrożne z Nadrzecza. Studium historyczno-społeczne, K. GARBACZ ZOBACZ Krzyże milczące, kapliczki przydrożne i znaczenie społecznej nostalgii, D. RANCEW-SIKORA ZOBACZ Wielokulturowy wymiar kapliczek i krzyży przydrożnych, L. PAWELEC ZOBACZ LITERATURA ANGLOJĘZYCZNA Cities Hosting Holy Shrines: The Impact of Pilgrimage on Urban Form, H. MAROUFI, E. ROSSINA ZOBACZ… Czytaj dalej »Kapliczki i krzyże: artykuły dostępne on-line (wybrane)